Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ
Արցախի մշակոյթի եւ երիտասարդութեան հարցերու նախարարութեան եւ «Ապագայ սերունդներու հիմնադրամ»-ի միացեալ նախաձեռնութեամբ, 1 յուլիսէն սկսեալ Շուշիի մէջ սկիզբ առած էր «Յակոբ Գիւրճեան» քանդակագործութեան 5-րդ միջազգային սիմփոզիումը:
«Արցախփրես»-ի թղթակիցին հետ ունեցած զրոյցի ընթացքին Շուշիի կերպարուեստի պետական թանգարանի տնօրէն Լուսինէ Գասպարեանը նշած է, որ «Յակոբ Գիւրճեան» քանդակագործութեան 5-րդ միջազգային սիմփոզիումին Հնդկաստանէն, Եգիպտոսէն, Սերպիայէն, Հայաստանէն եւ Արցախէն մասնակցած է 10 քանդակագործ:
«Մասնակցողները Ասկերան շրջանի Սզնեք գիւղէն բերուած մարամարացած կրաքարերու վրայ տարբեր քանդակներ կը կերտեն, իսկ զանոնք աւարտելէ ետք պիտի տեղադրեն Շուշիի կերպարուեստի պետական թանգարանին կից գտնուող «Քանդակներու պուրակ»-ին մէջ», նշած է Գասպարեանը:
Թանգարանի տնօրէնին համաձայն, մասնակցողները շատ դժուարութեամբ կը կտրուին իրենց աշխատանքէն: Կան նաեւ արուեստագէտներ, որոնք երկրորդ անգամ ըլլալով կը մասնակցին սիմփոզիումին:
«Այս սիմփոզիումին առանձնայատկութիւնը այն է, որ մէկ անգամ այցելելով Արցախ եւ մասնակցելով այս ձեռնարկին` յաջորդ տարիներուն իրենք անպայման մասնակցութեան դիմումներ կը ներկայացնեն. անոնք անշուշտ շատ կարեւոր են: Անցնող 4 սիմփոզիումներուն ընթացքին քանդակագործներ ունեցան Պելճիքայէն, Պիելոռուսիայէն, Խրուաթիայէն, Շուէտէն, Միացեալ Նահանգներէն, Ճափոնէն, Չինաստանէն, Լեհաստանէն, ինչպէս նաեւ` բազմաթիւ այլ երկիրներէ: Միայն Իտալիայէն մասնակցած են 19 աշխարհահռչակ վարպետ քանդակագործներ», աւելցուցած է Գասպարեանը:
Սերպիացի քանդակագործը մեզի հետ ունեցած զրոյցի ընթացքին նշեց, որ առաջին անգամ ըլլալով կը գտնուի Արցախ:
«Շատ գեղեցիկ երկիր է Արցախը, այստեղի ժողովուրդը շատ բարի եւ հիւրասէր է: Ես զարմացած եմ, որ այսպիսի փոքր քաղաք մը` Շուշին, ունի նման մշակութային կեդրոններ, որոնք բաւական լաւ հարթակ են` աշխարհի զանազան մշակութային գործիչները համախմբելու եւ միաւորելու համար: Պատմութեան գիրք կը քանդակեմ, անիկա պիտի ներկայացնէ գիտութեան եւ մշակութային շերտերը, ըսեմ նաեւ, որ ստեղծագործելու ընթացքին ներշնչանք ստացայ հայկական մշակոյթէն»:
Իր կարգին, եգիպտացի քանդակագործը խօսած է իր տպաւորութիւններուն մասին. ան նշած է, որ ինք շատ ուրախ է այսպիսի գեղեցիկ նախաձեռնութեան մը մասնակցելուն համար եւ բաւական տպաւորուած է Արցախով եւ արցախցիներով:
«Դուք հպարտ պէտք է ըլլաք, որ այսպիսի հիանալի երկիր ունիք: Ես որոշած եմ պատրաստել իւրայատուկ քանդակ-ճեպանկար մը եւ անիկա սիրով պիտի նուիրեմ ձեզի` ձեր հրաշք երկրին: Գտնուած եմ նաեւ Ղազանչեցոց Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցւոյ մէջ: Այստեղի ժողովուրդը ուրախ եւ խաղաղ է: Ես ինծի այստեղ ապահով կը զգամ», խոստովանած է եգիպտացի քանդակագործը:
Իսկ հնդիկ քանդակագործը ըսած է, որ ինք առաջին անգամ Արցախ եկած է 2014 թուականին:
«Այստեղ բարի եւ կամեցող մարդիկ կ՛ապրին. Արցախի մէջ ոգի կայ: Ես Արցախի մէջ արդէն ընկերներ ալ ունեցած եմ: Զարմանալին այն է, որ ես արցախցիներուն եւ հնդիկներուն միջեւ նմանութիւններ կը նկատեմ.նոյնիսկ կան բառեր, որոնք իրարու շատ կը նմանին: Ես շատ սիրած եմ ձեր ճաշատեսակները. անոնք բազմազան են եւ համեղ», նշած է հնդիկ քանդակագործը:
Իսկ մեզի հանդիպած միւս հնդիկ քանդակագործը, որ առաջին անգամ կը գտնուի Արցախ, իր տպաւորութիւններուն մասին այսպէս արտայայտուած է. «Հիասքանչ բնութիւն ունիք: Ես շրջապտոյտ մը կատարեցի Ստեփանակերտի Վերածնունդի հրապարակին վրայ եւ այնպիսի տպաւորութիւն ստացայ, թէ կարծես Եւրոպա կը գտնուիմ: Արցախի մասին լսածս տեսածիս չի համապատասխաներ: Իրականութեան մէջ այստեղ մարդիկ կ՛ապրին, կը ստեղծագործեն եւ կ՛արարեն, ամէն կողմ կեանք կը յորդի: Արցախը երկիր մըն է, ուր զբօսաշրջիկները կրնան շատ ապահով ու անվտանգ զգալ եւ լիարժէքօրէն հանգստանալ»:
Սիմփոզիումի մասնակցողները չի հետաքրքրեր այն փաստը, որ իրենց անունները կրնան Ազրպէյճանի «Սեւ ցանկ»-ին մաս կազմել: Անոնց կարծիքով, մշակոյթը կրնայ օգնել զանազան ազգերու մերձեցման:
20 յուլիսին տեղի ունեցաւ «Յակոբ Գիւրճեան» քանդակագործութեան 5-րդ միջազգային սիմփոզիումին փակման արարողութիւնը: