Երբ ամբողջ ժողովուրդ մը տեղահան կ՛ըլլար, Պասիթի գաղթակայանի ծովեզերեայ շրջանին մէջ պիտի ծնէր աղջնակ մը` մուսալեռցի աւանդապաշտ ընտանիքի մը յարկին տակ: Ան պիտի կրէր իր ժողովուրդի տառապանքը իր մանուկ սրտին մէջ եւ պիտի դառնար ուսուցանող առաքեալ մը, լուսատու մը արմատախիլ եղած ազգի մը զաւակներուն:
Լիցքաւորուած դրական տրամադրութեամբ, նոյնիսկ ֆիզիքական վատառողջ վիճակին, ան կատակասէր, աշխատասէր, ժպտադէմ, երիտասարդ հոգիով թրծուած, պարտականութեան գիտակից, քաջալերող, ուսուցիչ, միութենական, գործակից եւ տիպար հայուհի, ԼՕԽ-կան ու համազգայնական եղաւ:
Զարուկ Քէնտիրճեան-Գուճանեան Հայ Աւետարանական երկրորդական վարժարանի առաջին աշակերտներէն, առաջին շրջանաւարտներէն եւ հաստատուն սիւներէն եղաւ, ան 44 երկար տարիներ ծառայեց շարունակաբար թէ՛ վարժարանին, եւ թէ եկեղեցւոյ: Քրտնաթոր, տանջուած մշակը ցաւը դարձուց երգ` անվհատ եւ անսասան. շատ տուաւ ծառայող Մաշտոցի աշակերտը, սակայն քիչ ստացաւ անշահախնդիր եւ անշահամոլ նուիրումով:
Ուսուցչական ասպարէզին մէջ իր յատկութիւնը դարձած էր դասագիրքի պարունակէն դուրս ելլել, երբ գոյութիւն չունէին ներկայ արհեստական միջոցները, ան ստեղծագործ միտք էր, ուսուցիչ էր, որ նոր անգլերէն բառերով, երգերով եւ պատմուածքներով կը հարստացնէր մատղաշ միտքեր եւ լայն հորիզոններ կը բանար աշակերտներուն դիմաց:
Այսօր բոլոր ժամանակներէ աւելի պէտք ունինք գիտակից, հաւատարիմ, զոհուող եւ զոհաբերել գիտցող անձնուէր առաջնորդներու, մշակներու: Այդ արդար եւ խղճամիտ առաջնորդները մեծ համա- լսարաններու մէջ չէին պատրաստուած, այլ անոնք ծնունդ էին այս գիւղին, այդ անսասան հայ ընտանիքին, Մուսա Լերան դաստիարակչական պարտականութեան գիտակից ծնողներուն, որոնք պատրաստեցին այդ նուիրեալ եւ անշահախնդիր մշակները:
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. կաթողիկոսը 2016-ը հռչակեց ծառայութեան տարի: Տիկին Զարուկ արդէն ի սկզբանէ թրծուած էր այս հոգեբանութեամբ, եւ ի վերուստ այս շնորհքը իրեն տրուած էր:
Տիկի՛ն Զարուկ, այսօր քու աշակերտներդ, պաշտօնակիցներդ, Հայ Աւետարանական վարժարանի մեծ ընտանիքը կու գան որդիաբար վերջին հրաժեշտի խօսքը ըսելու, վարձքդ կատա՛ր, բոլորս գլխահակ կը խոնարհինք քու անմեռ յիշատակիդ առջեւ: Եւ կ՛ուզեմ փակել Արամ Ա. կաթողիկոսին խօսքերով. «Հնազանդութիւն, ծառայութիւն, միասնականութիւն: Ա՜յս է մեր կեանքին ու ծառայութեան ճանապարհը: Եկէ՛ք, վերանորոգ հաւատքով ու հաւատարմութեամբ շարունակենք քալել այս նուիրական ճանապարհէն: Ճշմարիտ ծառայութեան օրինակ դառնալով, Քրիստոս մարդոց թելադրեց ծառայութիւնը նկատելու իրենց կեանքին ուղեգիծը, Աստուծոյ մօտենալու վաւերական ճամբան»:
ՄԱՐԻՆԱ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ