Լոյս է տեսել «Վէմ» հանդէսի 2017 թուականի վերջին` չորրորդ համարը, սովորականից աւելի մեծ` 326 էջ ծաւալով, ինչը հիմնականում պայմանաւորուած է անցնող տարուայ ընթացքում նշուած յոբելենական իրադարձութիւններին արձագանգելու եւ դրանց գիտական գնահատականներ տալու ցանկութեամբ: «Վէմ»-ի յոբելենական բնոյթ ունեցող հրապարակումներից վերջինը` Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Գարեգին Ա. Յովսէփեանցի ծննդեան 150-ամեակի հետ կապուած յօդուածաշարը, լոյս է տեսնելու յաջորդ` 2018 թուականին:
Դրանով հանդերձ, հանդէսի 2017 թուականի վերջին համարում տեղ են գտել հրապարակումներ, որոնց հիմնարար բնոյթը զուգորդւում է մի կողմից` քննարկուող նիւթի այժմէականութեան, իսկ միւս կողմից` հայեցակարգային ընդհանրացումների հետ:
Հայոց պատմութեան հին շրջանը վաղ միջնադարի հետ կապող ժամանակահատուածում արձանագրուած արժէքային հեղաբեկումների նորովի քննութեանն է նուիրուած անգլերէնով լոյս տեսած` Ալբերտ Ա. Ստեփանեանի «Արեւմտականացումը հին եւ վաղ միջնադարեան Հայքում» ուսումնասիրութիւնը: Իսկ Գեղամ Մ. Բադալեանի «Տայքի կենտրոնական եւ արեւելեան գաւառների ազգային նկարագիրը 16-րդ դարի վերջին» ուշագրաւ հրապարակումը փաստօրէն «փակում է» Վրաստանի, իսկ հետագայում` Օսմանեան կայսրութեան տիրապետութեան տակ անցած այդ հայկական երկրամասի ժողովրդագրական պատկերի վերաբերեալ հայ եւ վրացի գիտնականների շուրջ կէսդարեայ բանավէճը: Հիմնուելով հէնց վրաց գիտնականների հրապարակումների եւ երկրամասում նոր հաստատուած թուրքական իշխանութիւնների` «Գիւրջիստանի վիլայեթի ընդարձակ հարկացուցակի» համեմատական քննութեան վրայ, հեղինակը 16-րդ դարավերջի տեղանունների ու անձնանունների ծաւալուն աղիւսակների միջոցով անհերքելիօրէն ապացուցում է, որ Տայքը պահպանել էր իր բնիկ հայկական նկարագիրը նաեւ Օսմանեան կայսրութեան տիրապետութեան վաղ շրջանում:
Շարունակելով Ա. հանրապետութեան 100-ամեակին ընդառաջ տպագրուող «Պետականութեան մարտահրաւէրը» շարքը, «Վէմ» հանդէսը 2017 թուականի 4-րդ համարում տեղ է յատկացրել Արմէն Ա. Ասրեանի` «Արամ Մանուկեանի անհատականութիւնը որպէս պատմակերտ գործօն» ուսումնասիրութեանը եւ Արամ Ս. Սայիյեանի` «Տէրսիմը 1920 թ. թուրք-հայկական պատերազմի օրերին» ոչ մեծ հրապարակմանը, որում հայ պատմագիտութեան մէջ առաջին անգամ գիտական քննութեան են ենթարկւում 1920 թ. աշնան ամիսներին Հայաստանի Հանրապետութեան խորքերն արշաւող թուրքական բանակի թիկունքում բռնկուած, բայց այդպէս էլ հարկ եղած ձեւով չօգտագործուած` Քոչգիրիի ապստամբութեան դասերը:
2017 թուականի վերջին համարում տեղ են գտել նաեւ այլ հետաքրքրական ուսումնասիրութիւններ ու փաստաթղթերի հրապարակումներ:
Բովանդակութիւն
ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ
Ո՞Վ Է ՀԱՅԸ
ՀԻՄՆԱՔԱՐԵՐ
Դաւիթ Ռ. Մոսինեան
ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ՓԻԼԻՍՈՓԱՅՈՒԹԵԱՆ ՀՆԱՐԱՒՈՐՈՒԹԵԱՆ ՀԱՐՑԸ
Ելենա Հ. Էթարեան
ՄԵՏԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ ՄԷՋ ԵՒ ՆՐԱ ՀԵՏԱԶՕՏՈՒԹԵԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ
Գեղամ Մ. Բադալեան
ՏԱՅՔԻ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԵՒ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԳԱՒԱՌՆԵՐԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ՆԿԱՐԱԳԻՐԸ XVI Դ. ՎԵՐՋԻՆ
Ըստ «Գիւրջիստանի վիլայեթի ընդարձակ հարկացուցակի»
ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ
Ալբերտ Ա. Ստեփանեա
ԱՐԵՒՄՏԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ՀԻՆ ԵՒ ՎԱՂ ՄԻՋՆԱԴԱՐԵԱՆ ՀԱՅՔՈՒՄ
Պատմութիւն եւ պատմական գրոյթ (անգլերէն)
ԳՐԱԿԱՆԱԳԻՏՈՒԹԻՒՆ
Ալբերտ Ա. Մակարեան
Աստղիկ Վ. Սողոյեան
ՀԱՆՐԱՅԱՅՏ ՄԻ ՀԵՔԻԱԹԻ ՓՈԽԱԴՐՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏՔԵՐՈՎ
Շարլ Պերրօ, Գրիմ եղբայրներ, Յակոբ Պարոնեան
Մարինէ Դ. Ղազարեան
ԳԵՆԴԵՐԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹԵԱՆ ԴՐՍԵՒՈՐՈՒՄՆԵՐԸ
Յակոբ Օշականի «Խոնարհները» ժողովածուում
Խաչիկ Ա. Յարութիւնեան
ՀԱՅ ԲԱՌԱՐԱՆԱԳՐՈՒԹԻՒՆԸ` ԺԸ ԴԱՐԻ ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԷՍԻՑ ՍԿՍԵԱԼ, ԵՒ ՀԱՅԵՐԷՆ ՁԵՌԱԳՐԵՐԻ ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆՆԵՐԸ
Նորայայտ բառեր Ժ-ԺԲ դարերի յիշատակարաններից
ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
Նարեկ Ա. Մկրտչեան
ԹԻՒՐՔԻԶՄԻ ԵՒ ԻՍԼԱՄԻ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐԸ ՅԵՏԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՂԱԶԱԽՍՏԱՆՈՒՄ
ՄՇԱԿՈՅԹ
Ռուբէն Ս. Անգալադեան
ՆԱ, ՈՐ ՕՐՀՆՈՒՄ ԷՐ ՄԻԱՅՆՈՒԹԻՒՆԸ
Արա Շիրազի ցուցահանդէսի առիթով
ՅԻՇՈՂՈՒԹԻՒՆ
Աշոտ Ն. Հայրունի
ԿԱՐԷՆ ՅԵՊՊԷԻ ՓՐԿԱՐԱՐ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹԻՒՆԸ: ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ՀԱՅԵԱՑՔ
Մաս առաջին: Մեծ մարդասէրի գործունէութիւնը Ուռհայում 199
Արարատ Մ. Յակոբեան
Ա. ՄԻԿՈՅԵԱՆ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ-ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՐԾՉԻ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՀԱՐՑԻ ՇՈՒՐՋ
ՔՆՆԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
Ռուսլան Ա. Ցակաեան
ԱՍՈՐԵՍՏԱՆԻ ԱՆԿՄԱՆ ԽՈՐԵՆԱՑՈՒ ԵՒ ՍԵԲԷՈՍԻ ՏԱՐԲԵՐԱԿՆԵՐԸ
Յովհաննէս Գ. Խորիկեան
ԲԱԲԵԼՈՆԱԿԱՆ ՍԱՏՐԱՊՈՒԹԻՒՆՆ ԱՔԵՄԵՆԵԱՆ ՊԱՐՍԿԱՍՏԱՆԻ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ
ԳԻՏԱԳՈՐԾՆԱԿԱՆ- Պետականութեան մարտահրաւէրը
Մաս երկրորդ
Արմէն Ա. Ասրեան
ԱՐԱՄ ՄԱՆՈՒԿԵԱՆԻ ԱՆՀԱՏԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ՈՐՊԷՍ ՊԱՏՄԱԿԵՐՏ ԳՈՐԾՕՆ
Մաս երրորդ
Արամ Ս. Սայիյեան
ԴԵՐՍԻՄԸ 1920 Թ. ԹՈՒՐՔ-ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՕՐԵՐԻՆ
Քոչգիրիի ապստամբութեան դասերը
ԳՐԱԽՕՍՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
Տիգրան Ս. Սիմեան
Ժենեա Քալանթարեան: Քննադատութիւնն իբրեւ գործնական գրականագիտութիւն: Ուսումնական ձեռնարկ
ԱՐԽԻՒ
Արամ Ա. Անտոնեան
ՆԻՒԹԵՐ ՏԵՂԱՀԱՆՈՒԹԵԱՆՑ ԵՒ ԿՈՏՈՐԱԾՆԵՐՈՒ ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ
Րէս- Իւլ-Այնի կոտորածները
Հրատարակութեան պատրաստեց եւ առաջաբանն ու ծանօթագրութիւնները գրեց` Միհրան Ա. Մինասեան
ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ
Վարդան Գ. Դեւրիկեան
ՍՈՒՐԲ ՂԱԶԱՐԻ ՄՇՏԱՆՈՐՈԳ ԼՈՅՍԸ
Մխիթարեան միաբանութեան` Վենետիկում հաստատուելու 300-ամեակի առթիւ