Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտօնական պատուիրակութիւնը 1919թ. աշնանը Փարիզից մեկնել էր Միացեալ Նահանգներ` ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայաստանի առաջին ղեկավար Յովհաննէս Մաթեւոսի Քաջազնունու գլխաւորութեամբ: ՀՅԴ պատմութեան թանգարանի արխիւում պահուող այս բացառիկ լուսանկարի կենտրոնում կանգնած են` պատուիրակութեան զինուորական առաքելութեան հրամանատար Հայկ Պոնափարթեանը, զօրավար Անդրանիկ Օզանեանը, Մեծն Բրիտանիայում Հայաստանի դեսպան, զօրավար Յակոբ Բագրատունին, պատուիրակութեան զինուորական առաքելութեան փոխհրամանատար Միքայէլ Տէր Պօղոսեանը, նրանց հետեւում են կանգնած` Հայաստանի ֆինանսների երկրորդ նախարար Արտաշէս Էնֆիաճեանը, փրոֆեսէօր Աբրահամ Տէր Յակոբեանը, Հայաստանի առաջին վարչապետ Յովհաննէս Քաջազնունին, որի հետեւում էլ կանգնած են` Հայաստանի խորհրդարանի պատգամաւոր, Միացեալ Նահանգներում Հայաստանի առաջին դեսպան Գարեգին Փաստրմաջեանը (Արմէն Գարօ), Հայաստանի առաջին ու երկրորդ վարչապետներ Յովհաննէս Քաջազնունու եւ Ալեքսանդր Խատիսեանի անձնական թիկնապահ ու քարտուղար, Հայոց բանակի սպայ Սուրէն Մելիքեանը (Հայաստանի ֆինանսների փոխնախարար Համբարձում Մելիքեանի որդին) եւ գիւղատնտես Արտեմ (Յարութիւն) Փիրալեանը:
Ազատագրուած ու անկախացած հայրենիքից առաջին անգամ Միացեալ Նահանգներ ժամանած բարձրաստիճան հիւրերին էլ շրջապատել են խանդավառուած ամերիկահայերը:
Ի դէպ, պէտք է նշել, որ Միացեալ Նահանգներում 1919-1920 թուականներին գտնուող մեր նորանկախ պետութեան պատուիրակութիւնը ճոխ ընդունելութեան արժանացաւ Միացեալ Նահանգներու կառավարութեան կողմից, անգամ Նիւ Եորքի Մետիսըն պողոտայում բացուեց պատուիրակութեան պաշտօնական գրասենեակը` Յովհաննէս Քաջազնունու անունով, որի ցուցանակի եւ շէնքի լուսանկարները եւս պահպանուել են, նաեւ նրանց հետ հանդիպեցին Միացեալ Նահանգներու պետքարտուղարներ Ռոպըրթ Լանսինկը եւ Պէյնպրիճ Քոլպին, մի շարք քոնկրեսականներ, ծերակուտականներ, նախարարներ, նահանգապետներ, քաղաքապետներ եւ այլք, իսկ 1920թ. ապրիլին Միացեալ Նահանգներ պաշտօնապէս ճանաչեց Հայաստանն իբրեւ քոյր հանրապետութիւն:
Պատուիրակութեան մի քանի անդամներ այցելեցին Քեմպրիճ քաղաքի Հարվըրտի համալսարան` ծանօթանալու այդ հին կրթօճախին, ստեղծելու համագործակցային կայուն յարաբերութիւններ, որպէսզի Հայաստանում բացուելիք առաջին պետական բուհը` Հայաստանի համալսարանը եւս այդպիսի բարձր չափանիշների հիման վրայ զարգանար, ինչպէս նաեւ` պետութեան հաշուին հայ ուսանողները կարողանային մեկնել Հարվըրտում ուսանելու:
Շրջայցից յետոյ համալսարանի ղեկավարութեան հետ համատեղ լուսանկարուեցին եւ այդ լուսանկարը եւս հասել է մեզ: Հայաստանի առաջնորդ Յովհաննէս Քաջազնունին բացառիկ հնարաւորութիւն ունեցաւ շրջելու Միացեալ Նահանգների մի շարք քաղաքներում, օրինակ` Ուաշինկթըն, Նիւ Եորք, Ֆիլատելֆիա, Պոսթըն, Տիթրոյթ, Շիքակօ, Լոս Անճելըս, Ֆրեզնօ եւ այլն, հանդիպելու տեղի հայ համայնքների հետ, որոնք մեծ ցնծութեամբ էին ընդունում իրենց յօշոտուած, բայց վերածնուող հայրենիքի առաջին ղեկավարին եւ խոստանում էին անպայման վերադառնալ ընդլայնուող միացեալ Հայաստան: