Image may be NSFW.
Clik here to view.
ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտէի անդամները հոկտեմբերի 10-ին այցելել են Շահումեանի շրջան եւ արտագնայ նիստ ունեցել Քարվաճառ քաղաքում` շրջվարչակազմի ղեկավար Գագիկ Մարտիրոսեանի մասնակցութեամբ:
Առիթից օգտուելով` «Ապառաժ»-ը հարցազրոյց է ունեցել Շահումեանի շրջանի վարչակազմի ղեկավար, դաշնակցական, Շուշիի ազատագրման մասնակից, «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանակիր Գագիկ Մարտիրոսեանի հետ, ով այս պաշտօնը ստանձնել է սոյն թուականի յունիսի 23-ին:
«ԱՊԱՌԱԺ».- Շահումեանը բազմազաւակ ընտանիքների մեծաթիւ շրջանն է համարւում: Ի՞նչ ծրագրեր են իրականացւում շրջանում ծնելիութեան եւ բազմազաւակութեան խթանման նպատակով:
ԳԱԳԻԿ ՄԱՐՏԻՐՈՍԵԱՆ.- Ծնելիութեան եւ բազմազաւակութեան խթանման միջոցառումների իրականացման նպատակով Շահումեանի շրջանի բոլոր համայնքներում իրականացուել է ուսումնասիրութիւն: Շրջանն ունի 72 բազմազաւակ ընտանիք, 2019-ին բազմազաւակ ընտանիքների թիւը կ՛աւելանայ եւս 8-ով: Այդ ընտանիքների համար առաջնահերթ խնդիր է բնակարանով ապահովելու հարցը: Ընդհանուր առմամբ, բնակարանով ապահովուել են 39 ընտանիք, 8 ընտանիքի համար կառուցւում են բնակարաններ: Կատարուել է շինարարական աշխատանքների 65%-ը: Ծրագիրն ընթացքի մէջ է, նախատեսւում է բնակարանով ապահովել 24 ընտանիքի:
«Ա.».- Ի՞նչ փուլում է այլ ընկերային խմբերին պատկանող ընտանիքների բնակելի տների վերանորոգման եւ կառուցման հարցը:
Գ. Մ.- Շրջանում շատ են նաեւ նիւթապէս անապահով խմբերին պատկանող ընտանիքները, որոնք հնարաւորութիւն չունեն սեփական միջոցներով լուծել իրենց բնակարանային խնդիրները: Այդ նպատակով ուսումնասիրուել է Շահումեանի շրջանի քաղաքացիների 224 դիմում, եւ 16 ընտանիքի տրամադրուել է անհրաժեշտ շինանիւթ` բնակարանային պայմանները բարելաւելու նպատակով: Անբարենպաստ եղանակի պատճառով շրջանում վնասուած 9 տներին նոյնպէս տրամադրուել են անհրաժեշտ շինանիւթեր:
«Ա.».- Շրջանում հրատապ լուծում պահանջող հարցերից մէկը դպրոցաշինութիւնն է: Ի՞նչ անելիքներ ունէք այս ուղղութեամբ:
Գ. Մ.- Շրջանի բնակչութեան առջեւ ծառացած կարեւորագոյն խնդիրներից է կրթութեան մակարդակի բարձրացումը: Անհրաժեշտութիւն կայ թէ՛ բարելաւել դպրոցների շէնքային պայմանները, թէ՛ լրացնել անհրաժեշտ մասնագէտների պակասը:
Դպրոցաշինութիւնը շրջանում իրականացւում է պետական աջակցութեան եւ բարերարների միջոցներով: 2018-ի` կառավարութեան ընդհանուր շինարարութեան եւ վերանորոգման աշխատանքների ծրագրում ներառուել է Շահումեան շրջանի Չարեքտար գիւղի դպրոցի շէնքի կառուցումը. շինարարութեան մեկնարկը տրուած է, եւ կատարուած է ընդհանուր աշխատանքների 20%-ը: Բարերար Գէորգ Բարսեղեանի շնորհիւ` հիմնովին վերանորոգուել է Նոր Էրքեջի միջնակարգ դպրոցը: Աւարտուել են Զուարի դպրոցի ներքին յարդարման աշխատանքները:
Աշխատանքներն ընթանում են, սակայն շրջանի կրթական հաստատութիւններից 3-ը դեռեւս գտնւում են անբաւարար վիճակում. անհրաժեշտութիւն կայ յառաջիկայ տարուայ ծրագրում ներառել Նոր Խարխափուտ համայնքի նոր դպրոցի կառուցման, Նոր Մանաշիդ համայնքի դպրոցի 4 դասասենեակների կառուցման, Ակնաբերդ համայնքի դպրոցի վերանորոգման աշխատանքները, Նոր Ղարաչինարի եւ Եղէգնուտի դպրոցներում ջեռուցման համակարգի ներդրման հարցերը:
Բացի շէնքային պայմաններից` շրջանն ունի նաեւ մասնագէտների խնդիր: Շրջանում առկայ է 50 մանկավարժի թափուր հաստիք: Կացարանների բացակայութեան պատճառով հնարաւորութիւն չունենք համալրել հաստիքները:
«Ա.».- Ի՞նչ վիճակում են շրջանի հասարակական եւ վարչական նշանակութեան կառոյցները:
Գ. Մ.- Ընթացքի մէջ են հասարակական եւ վարչական նշանակութեան կառոյցների շինարարական աշխատանքները: Մասնաւորապէս Շահումեանի շրջանի Նոր Խարխափուտ գիւղի ոստիկանական կէտին կից կառուցուել է նոր տաղաւար, ծրագրում ներառուել է նաեւ նոր սանհանգոյցի կառուցումը:
Քարվաճառ քաղաքում կառուցման ընթացքի մէջ է հանդիսութիւնների սրահը. կատարուել է աշխատանքների 70%-ը: 2018 թուականի ծրագրում ներառուել են նաեւ դատախազութեան աշխատասենեակի նորոգումը, Դադիվանքի համայնքապետարանի շէնքի տանիքի եւ շրջվարչակազմի շէնքում սանհանգոյցի կառուցումը:
Շրջանի 12 համայնքներում չկան մշակութային օճախներ. ակումբները տեղակայուած են կա՛մ դպրոցի, կա՛մ համայնքապետարանի շէնքում: Շրջանի 12 համայնքներում բացակայում է բուժօգնութեան համար նախատեսուած առանձին շինութիւնները, 4 համայնքում կայ վերանորոգման անհրաժեշտութիւն:
Քարվաճառ քաղաքում անհրաժեշտութիւն է առաջացել կառուցելու նաեւ մանկապարտէզ, իսկ Ակնաբերդ համայնքում կայ մանկապարտէզի շէնքի վերանորոգման խնդիր:
«Ա.».- Ճանապարհների վերակառուցման, վերանորոգման հարցը թերեւս առկայ է Արցախի բոլոր շրջաններում: Ինչպիսի՞ն է պատկերը Շահումեանում:
Գ. Մ.- Շահումեանի շրջանի միջհամայնքային ճանապարհներն անբաւարար են, համահունչ չեն շրջանի բնակչութեան զարգացմանը: Կարելի է ասել, որ բնակչութիւնը յետընթաց զարգացում է ապրում: Շրջանի առաջնային խնդիրը մնում է Վարդենիս-Մարտակերտ միջպետական մայրուղուց Քարվաճառ տանող` 18 քմ ճանապարհահատուածի ասֆալտապատումը:
2018-ին կատարուել է 37 քմ միջհամայնքային ճանապարհների պահպանման աշխատանքներ, վերակառուցուել է Նոր Գետաշէն գիւղի հետիոտն կամուրջը:
Բացուել է Բերձոր-Քարվաճառ ռազմավարական նշանակութիւն ունեցող ճանապարհը, ընթացքի մէջ են ճանապարհի բարեկարգման աշխատանքները: Ռազմավարական նշանակութիւն ունեցող ճանապարհի վրայ ներկայումս աշխատում է շինարարների երկու խումբ: Առաջինն արդէն բարեկարգել է մօտ 20 քմ ճանապարհ Բերձոր-Վարդուտ հատուածում: Երկրորդ խումբն աշխատում է Քարվաճառ-Հայթաղ հատուածում: Շինարարները հասցրել են իրականացնել հողային աշխատանքներ, լուծել ջրահեռացման խնդիրները. տեղադրուել են խողովակներ, բացուել փոսորակներ: Նախատեսւում է նաեւ բացել 35 քմ Քարվաճառ-Վարդենիս ճանապարհը:
«Ա.».- Ջրամատակարարման եւ ջրահեռացման հարցն ի՞նչ վիճակում է:
Գ. Մ.- Շահումեանի շրջանը կարելի է համարել Արցախի թերեւս ամենաջրառատ շրջանը, սակայն շրջանի 13 համայնքներում բացակայում է ջրամատակարարման ցանցը, ինչը կարող է բնակչութեան շրջանում բազում հիւանդութիւնների հիմք հանդիսանալ: Այդ իսկ պատճառով անհրաժեշտութիւն կայ 2019-ի ծրագրում ներառել 13 համայնքների ջրամատակարարման ցանցի հիմնովին վերակառուցումը` բնակչութեան առողջապահական պայմանները բարելաւելու նպատակով:
Պետական պիւտճէի հաշուին ջրամատակարարման եւ ջրահեռացման համակարգի զարգացման ծրագրով այժմ իրականացւում է Չարեքտար գիւղի արտաքին ջրամատակարարման ցանցի կառուցումը. կատարուել է աշխատանքների 80 %-ը: Վերակառուցուել է նաեւ Քարվաճառ քաղաքի որոշ հատուածների ջրամատակարարման համակարգը: Նախատեսւում է Նոր Գետաշէն համայնքի` աղէտի պատճառով աւերուած ձախափնեայ թաղամասի 1 քմ երկարութեամբ ջրագծի վերակառուցումը:
Այնուհանդերձ, շրջանն դեռեւս ունի բազում չլուծուած խնդիրներ, որոնց մի մասը ուսումնասիրման փուլում է, միւս մասն էլ կը լուծուի ըստ անհրաժեշտութեան:
ԼՈՒՍԻՆԷ ԹԵՒՈՍԵԱՆ