Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Հրեայ նախկին երեսփոխան Ալեքսանտր Ցինկերը իր մէկ հարցազրոյցին ընթացքին հաստատեց, որ անցնող տասնամեակներուն Իսրայէլի իրերայաջորդ իշխանութիւններուն վարած քաղաքականութեան շնորհիւ` հայրենադարձութիւնը եղած է հրեաներուն գլխաւոր օրակարգերէն մէկը:
Կրթական, տնտեսական, մարտական, ռազմավարական բոլոր ճգնաժամերուն ալ հայրենադարձութեան եւ հրէական սփիւռքի օրակարգը չէ կորսնցուցած իր առաջնահերթութիւնը:
Այսօր փաստօրէն ոչ թէ Միջին Արեւելքի, այլ նաեւ աշխարհի վրայ միակ պետութիւնն է, որ, իր սփիւռքով զօրաւոր ըլլալով հանդերձ, միեւնոյն ժամանակ կը վարէ հայրենադարձութեան կազմակերպուած քաղաքականութիւն:
Այս մտածումները բաւական խանգարեցին միտքս եւ սկսայ մտածել, որ արդեօք Հայաստանն ալ, սփիւռքի նախարարութեան կողքին, հայրենադարձութեան նախարարութի՞ւն ալ պէտք է ստեղծէ, որպէսզի իւրաքանչիւր երկրէն տարեկան որոշ թիւով հայրենադարձներ ապահովենք:
Պայման չէ, որ Հայաստանը պատերազմի շրջաններէն ապաստան փնտռող հայերուն տունը ըլլայ:
Ընդհակառակը, Հայաստանը պէտք է ներգրաւէ բոլոր մակարդակներու վրայ գտնուող հայեր:
Մշակոյթի եւ առեւտրական մարզերու մէջ հաստատուած հայորդիներ իրենց հայրենադարձութեամբ նոր թափ պիտի տան հայրենիքին:
Հայրենադարձութիւնը դժուար ըլլալով հանդերձ, պէտք է աշխատանք տարուի բոլոր բնագաւառներուն մէջ, որպէսզի արտագաղթի ալիքին դէմ ալ հակազդէ որոշ չափով: Փաստօրէն հայրենակեդրոն Հայաստանը բոլորին հաւաքող ուժը պէտք է ըլլայ: Այս մէկը գործով պէտք է ապացուցուի:
Մանաւանդ` բոլորին մասնակցութեամբ: Սփիւռքահայը միայն ամառնային այցելու զբօսաշրջիկի կարգավիճակ պէտք չէ ունենայ, ընդհակառակը տարուան բոլոր ամիսները հոն ներկայ պէտք է ըլլայ եւ իր մասնակցութիւնը բերէ զանազան բնագաւառներուն մէջ:
Հայրենադարձութիւնը միայն զգացական, լոզունգներով, փառատօներով, խորհրդաժողովներով եւ շքանշաններով չ՛ըլլար:
Հայրենադարձութեան համար կարիք կայ մանիֆեսթի մը, որուն խորագիրը «Հայաստանը բոլորին հայրենիքն է» եզրին ամբողջական իմաստը ունենայ:
Հայրենադարձութիւնը ծրագրաւորում կ՛ուզէ, որպէսզի արդիւնք տայ:
Հայրենադարձութիւնը ժողովրդավար, բարգաւաճ եւ պայծառ Հայաստանի ապագան է:
Հայրենադարձութիւնը սփիւռք-Հայաստան 6-րդ խորհրդաժողովի գլխաւոր օրակարգերէն մէկը պէտք է ըլլայ: