Համազգայինի 22-րդ ուսանողական հաւաքը, որ տեղի ունեցաւ 16-30 յուլիս Երեւանի եւ Արցախի մէջ, իր շուրջ համախմբեց ուսանողներ Հայաստանէն, Արցախէն եւ սփիւռքէն` Միացեալ Նահանգներէն, Լիբանանէն, Սուրիայէն, Ռուսիայէն, Ջաւախքէն, Ֆրանսայէն, Կիպրոսէն, Շուէտէն:
Հաւաքի մասնակիցներէն ոմանք իրենց տպաւորութիւնները յանձնած են թուղթին: Ստորեւ կը ներկայացնենք երկու ֆորումականի ներաշխարհէն բխող գրութիւններ:
Համազգայինի Հաւաքը Իմ Մասնակցած
Ծրագիրներուս Լաւագոյնն Է
Համազգայինի Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջանային վարչութեան ուղղուած այս սրտառուչ նամակը կը բաժնեկցինք ձեզի հետ` միաժամանակ մեր երախտագիտութիւնը յայտնելով Հոլիվուտի Ս. Կարապետ մայր եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ Վիգէն Ա. քհնյ. Վասիլեանին եւ հոգաբարձական կազմին, ինչպէս նաեւ` Օրենճ Քաունթիի Ս. Քառասնից Մանկանց եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ Գարեգին քհնյ. Պետուրեանին եւ հոգաբարձութեան, որոնք, ընդառաջելով մեր դիմումին, սիրով հովանաւորեցին իրենց շրջանէն երիտասարդի մը կեցութեան ծախսը այս տարուան երիտասարդական հաւաքին` ֆորումին, որ գումարուեցաւ Հայաստանի եւ Արցախի մէջ:
Կը յուսանք, որ այս օրինակը վարակիչ դառնայ բոլոր հայկական կազմակերպութիւններուն համար, որ տարին մէկ կամ մէկէ աւելի հայ երիտասարդի կամ երիտասարդուհիի ֆորումի կեցութեան գումարը հովանաւորեն` քաջալերելով Համազգայինի Կեդրոնական վարչութեան կողմէ իրագործուող այս հաւաքը, որ արդէն իսկ կը թեւակոխէ իր 23-րդ տարին:
Իսկ արդիւնքին մասին ֆորումին մասնակից Վաղարշակ Աւետիսեանի նամակը խօսուն վկայութիւն մըն է եւ բոլորիս համար` սրտապնդիչ հայրենասիրութեան օրինակ:
Ստորեւ` նամակին թարգմանութիւնը.
ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆԻ
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ
ՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆ
Նախ կ՛ուզեմ շնորհակալութիւն յայտնել Համազգայինի Շրջանային վարչութեան, որ առիթ ընծայեց ինծի մասնակցելու այս տարուան Համազգայինի ֆորումին, որ կեանքիս ամենահետաքրքրական ու դաստիարակիչ փորձառութիւններէն մէկը հանդիսացաւ` հայրենիքի մէջ վայելքի աննախընթաց առիթներ ստեղծելով:
Առաջին անգամը չէր, որ Հայաստան կը գտնուէի եւ ոչ ալ` վերջինը: Սակայն, այս անգամ, առաջին անգամ ըլլալով զգացի, որ կը գտնուիմ իմ նախահայրերուս հողին վրայ եւ հոն չեմ իբրեւ զբօսաշրջիկ: Կը կարծէի, որ մշակոյթիս մասին ամէն ինչ գիտէի, սակայն իմացայ, որ տակաւին շատ բան ունիմ սորվելիք, եւ այդ հաւաքը նոր դռներ բացաւ առջեւս: Ծանօթացայ հայկական որակաւոր երաժշտութեան, բանաստեղծութեան, ինչպէս նաեւ` հայ մշակոյթի եւ քաղաքական կեանքի կարեւորագոյն դէմքերուն:
Հաւաքը նաեւ առիթ հանդիսացաւ, որ մօտէն ծանօթանամ Հայաստանի դիմագրաւած ներկայ հարցերուն, զիս մղելով, որ աւելի՛ն կատարեմ Հայաստանի եւ անոր քաղաքացիներու կացութեան բարելաւման համար, մէջս զօրացնելով ազգային պարտականութեան նկատմամբ գիտակցութիւնը եւ հասկցնելով ինծի, թէ Հայ դատը միայն Ցեղասպանութեան ճանաչման չի վերաբերիր, այլեւ կ՛առնչուի մեր հայրենիքին դիմագրաւած ներքին ու արտաքին ամէնօրեայ հարցերու լուծման: Ֆորումին շնորհիւ նաեւ գիտակցեցայ, որ աշխարհի տարածքին շատեր նուիրուած են Հայաստանին աջակցելու ջանքերուն:
Նաեւ հոն մտերմացայ աշխարհի չորս կողմերէն ժամանած ուսանողներու, որոնք կարճ միջոցի մը մէջ անծանօթներէ վերածուեցան մօտիկ բարեկամներու, որոնց հետ հաճելի պահեր անցուցինք եւ քննարկեցինք քաղաքական ու մշակութային շարք մը կարեւոր հարցեր: Եթէ առիթը ունենայի, անմիջապէս պիտի ուզէի վերամիանալ անոնց:
Համազգայինի հաւաքը իմ մասնակցած ծրագիրներուն լաւագոյններէն մէկն էր` հակառակ իմ ունեցած նախնական վերապահութեան: Միշտ պիտի յիշեմ այս ծրագիրին երկու շաբաթները:
Դարձեա՛լ շնորհակալութիւն կ՛ուզեմ յայտնել մասնակցութեանս առիթը ընծայելու ձեր որոշումին համար, եւ կը յուսամ, որ Համազգայինը յառաջիկայ տասնամեակներուն կը շարունակէ այս հաւաքներուն կազմակերպումը:
Սիրով`
ՎԱՂԱՐՇԱԿ ԱՒԵՏԻՍԵԱՆ
Շնորհակալութիւն
Համազգայինի Ֆորումին
Կ՛ուզեմ իմ խորին շնորհակալութիւնը յայտնել Համազգայինի ամբողջ ընտանիքին եւ յատկապէս Համազգայինի Կեդրոնական վարչութեան, որոնց թափած ճիգին շնորհիւ ստացած եմ եզակի առիթ հայրենիք այցելելու եւ մասնակցութիւն բերելու Համազգայինի Ուսանողական հաւաքին:
Այս յարգելի մարդոց ըրածը պարզ եւ սովորական պարտականութիւն մը չէր: Քաջ գիտնալով, որ Ռուսաստանի մէջ Համազգայինի մասնաճիւղը գոյութիւն չունի, անոնք օգնեցին ինծի, որ առաջին անգամ ըլլալով կարենամ իմ ոտքը հայրենի հողի վրայ դնել եւ ազգակից երիտասարդներու հետ տասնչորս անմոռանալի օրեր անցընել:
Ֆորումը շատ արդիւնաւէտ եղաւ ինծի համար: Նախ եւ առաջ վերջապէս կրցած եմ հայրենիքը տեսնել եւ կրնամ ըսել, որ իմ երեւակայութիւններէն տարբեր էր իմ տեսածը:
Երկրորդը` տասնչորս օրերուն ընթացքին հայերէնի իմ գիտելիքները գործածեցի եւ անընդհատ խօսեցայ, ասիկա մեծ ուրախութիւն էր, որովհետեւ հայերէն սորված եմ ինքնաշխատութեամբ, առանց դպրոց կամ վարժարան յաճախելու:
Եւ երրորդը` ծանօթացած եմ ընկերասէր ու պարկեշտ երիտասարդներու եւ կարճ միջոցին ընկերներ դարձած ենք:
Ֆորումը լաւապէս կազմակերպուած էր եւ հարուստ ու ճոխ յայտագիր ունէր: Տասնչորս օրերու ընթացքին կարելի եղածին չափ զանազան պատմական եւ մշակութային վայրեր այցելեցինք եւ մեր հայրենիքի ԱՆՑԵԱԼԻՆ ծանօթացանք: Ատոր զուգահեռ, ընկերային ջերմ մթնոլորտին մէջ ապրեցանք: Ստացած տպաւորութիւններս ընդմիշտ դրոշմուեցան յիշողութեանս մէջ:
Կ՛ուզեմ անգամ մը եւս գլուխս խոնարհել եւ շնորհակալութիւն յայտնել ֆորումի կազմակերպիչներուն եւ պատասխանատուներուն, ինչպէս նաեւ Համազգայինի ամբողջ ընտանիքին` իմ ապրած ուրախութեան համար: Բոլորին վարձքը կատար:
Համազգայինի 22-րդ Ուսանողական հաւաքի մասնակից`
ՍԵՐԺ ՄՈՒՐԱՏԵԱՆ, Ռուսաստան