Գաղութէ Գաղութ

 Պատրաստեց` ՄԱՐԱԼ ՄԽՍԵԱՆ

Եւրոպա

Հայ Դատի Յանձնախումբին Հանդիպումը Պելճիքայի Մէջ Գերմանիոյ Դեսպանին Հետ

Վերջերս ՀՅԴ Եւրոպայի եւ Պելճիքայի Հայ դատի յանձնախումբերէն կազմուած միացեալ պատուիրակութիւն մը այցելեց Պելճիքայի մէջ Գերմանիոյ դեսպանատուն եւ տեսակցեցաւ դեսպան Ռիւտիկեր Լիւտեքինկի հետ: Պատուիրակութեան մաս կը կազմէին` ՀՅԴ Եւրոպայի Հայ դատի յանձնախումբի նախագահ Գասպար Կարապետեան, ՀՅԴ Եւրոպայի Հայ դատի յանձնախումբի գրասենեակի հաղորդակցութեան պատասխանատու Պետօ Տեմիրճեան, ՀՅԴ Պելճիքայի Հայ դատի յանձնախումբի ատենապետ Լիաննա Մարգարեան եւ քարտուղար Աշխէն Ֆիքսովա:

Այցելութեան հիմնական նպատակն էր Պունտեսթակի կողմէ Հայոց ցեղասպանութեան բանաձեւի որդեգրման առիթով գնահատանքի խօսք ըսել գերմանացիներուն:

Դեսպանը շնորհակալութիւն յայտնեց այցելութեան համար` նշելով, որ այս բանաձեւը կը միտի նաեւ Գերմանիոյ մասնակի մեղսակցութիւնը ընդունիլ եւ աշխատիլ, որ Թուրքիա եւս առերեսուի իր անցեալի մութ էջերուն հետ: Դեսպան Լիւտեքինկ բարձր գնահատեց ծագումով թուրք գերմանացի երեսփոխաններուն ներդրումը, որ ինքնին աւելի արժէք եւ ուժգնութիւն կու տայ որդեգրուած բանաձեւին:

Հանդիպումին ընթացքին քննարկուեցաւ նաեւ Լեռնային Ղարաբաղ-Արցախի հիմնահարցի խաղաղ կարգաւորումը, նկատի առնելով, որ Գերմանիան ներկայիս ԵԱՀԿ-ը նախագահող երկիրն է: Դեսպանը հաստատեց, որ Գերմանիան կառչած կը մնայ ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակին եւ համանախագահութեան աշխատանքներուն:

Արծարծուեցան նաեւ հայութիւնը եւ Հայաստանը յուզող այլ հարցեր:

Իրան

Արամ Ա. Կաթողիկոսի Ընտրութեան Եւ Օծման 21-րդ Տարեդարձը Նշուեցաւ Ատրպատականի Թեմին Մէջ

Ատրպատական, Ազգային առաջնորդարանը Արամ Ա. Մեծի Տանն Կիլիկիոյ վեհափառ հայրապետի ընտրութեան եւ օծման 21-րդ տարեդարձի բարեբաստիկ առիթով, Ատրպատականի հայոց թեմին մէջ, կիրակի, 26 յունիս 2016-ին, յընթացս սուրբ եւ անմահ պատարագի, տեղի ունեցաւ հայրապետական մաղթանք` աղօթք բարձրացնելու առ Աստուած` վեհափառ հայրապետին քաջառողջութեան եւ արեւշատութեան համար:

Լիլաւայի Ս. Սարգիս եկեղեցւոյ մէջ մատուցուած պատարագի ընթացքին իր պատգամը յղելով թեմի բարեպաշտ ժողովուրդին` Ատրպատականի հայոց թեմի առաջնորդ Գրիգոր եպս. Չիֆթճեան անդրադարձաւ անցած 21 տարիներու ընթացքին այն յանձնառութեան, զոր խղճի իբրեւ պարտք կատարած է ու կը շարունակէ կատարել Մեծի Տանն Կիլիկիոյ վեհափառ հայրապետ Արամ Առաջինը: Սրբազան հայրը ներկայ ժամանակներու աշխարհաքաղաքական անցուդարձերուն ակնարկելով` շեշտեց սփիւռքի մէջ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան թեմերուն ներդրումը` եկեղեցական ու ազգային կեանքի կազմակերպման ու հայապահպանման նուիրական գործին մէջ:

Յընթացս Ս. պատարագի, յատուկ կանոնի հետեւողութեամբ կատարուեցաւ հայրապետական մաղթանքը` սաղմոսներու եւ սուրբգրային ընթերցումներով, շարականի երգեցողութեամբ եւ յատկապէս խմբագրուած աղօթքներով: Գլխաւոր աղօթքի տողերուն մէջ յատկապէս կը յիշուէր 20-րդ դարու սկիզբին Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան կրած արհաւիրքը Կիլիկիոյ մէջ, անոր աքսորական ու վտարանդի դառնալը իր պատմական կայքէն` Սիսի կաթողիկոսարանէն եւ աստուածային հրաշքով վերընձիւղուիլը Լիբանանի խաղաղ ափերուն` Անթիլիասի մայրավանքին մէջ: Ատրպատականի հայոց թեմի Երեսփոխանական ժողովին եւ Ազգային վարչութեան անունով  առաջնորդ սրբազանը շնորհաւորութիւններու եւ բարեմաղթութիւններու աղօթաձայն մաղթանք կատարեց վեհափառին` հայցելով Ամենակալէն քաջառողջ արեւշատութիւն Արամ Ա. վեհափառ հայրապետին եւ բազմաբեղուն երկար գահակալութիւն` Կիլիկեան Սուրբ Աթոռին վրայ:

Միացեալ Նահանգներ

Ուիլիըմ Սարոյեանին Առնչուող Նիւթեր Կը Փնտռուին Ֆրեզնոյի Տուն-Թանգարանին Համար

Երեւան հաստատուած «Մտաւորական զարթօնք» հիմնարկը անցեալ տարի Ֆրեզնոյի մէջ բացաւ մասնաճիւղ մը` գնելով Ուիլիըմ Սարոյեանի բնակարանը, որ աճուրդի դրուած էր:

Աշխատանքները ընթացքի մէջ են` տունը վերածելու աշխարհահռչակ գրողի անուան տուն-թանգարանի, որ միաժամանակ պիտի ըլլայ մշակութային կեդրոն մը, ուր կարելի պիտի ըլլայ նորագոյն արհեստագիտութեան օգտագործումով ուսումնասիրութիւններ կատարել եւ մօտէն ծանօթանալ Սարոյեանի աշխատանքային միջավայրին:

Թանգարանի հաւաքածոն հարստացնելու նպատակով հիմնարկը դիմեց` Սթենֆըրտի համալսարանին, Քալիֆորնիոյ Պըրքլի համալսարանին, Քալիֆորնիոյ նահանգային համալսարանի Ֆրեզնոյի մասնաճիւղին եւ այլ հաստատութիւններու:

Այժմ հիմնադրամի տնօրէն Յակոբ Յակոբեան կը դիմէ բոլորին, որ Սարոյեանին առնչուող նիւթեր տրամադրեն թանգարանին:

Մաշտոց Քոլեճի Աւարտական Հանդիսութիւնը

Ազգային հպարտութեան եւ երախտագիտական զգացումներու օր մըն էր, երբ շրջանաւարտներ եւ ծնողներ հաւաքուած էին տօնակատարելու համար Մաշտոց քոլեճի 24-րդ տարուան հունձքի յաջողութիւնը:

Հանդիսութիւնը տեղի ունեցաւ կիրակի, 26 յունիս 2016-ին, յետմիջօրէին, Կլենտէյլի «Ֆենիսիա» ճաշարանի սրահին մէջ: Միացեալ Նահանգներու եւ Հայաստանի քայլերգներու ունկնդրութեամբ եւ ապա Տէրունական աղօթքով ձեռնարկը սկսաւ:

Խանդավառ մթնոլորտի մէջ գործադրուեցաւ ճոխ յայտագիր մը, որուն ընթացքին բացման խօսքով հանդէս եկաւ քոլեճի նախագահ դոկտ. Կարպիս Տէր Եղիայեան: Շնորհաւորելէ ետք շրջանաւարտներն ու անոնց հարազատները, ան յորդորեց շրջանաւարտները` բաժնեկցելով անոնց հետ չորս կարեւոր սկզբունքներ.

Ա.- Հաւատարիմ մնալ մեր հայ ընտանեկան սրբութիւններուն եւ աւանդութիւններուն,

Բ.- Անաղարտ պահել մեր մայրենի լեզուն, հպարտ զգալ մեր դարաւոր մշակոյթով եւ պատմութեամբ ու զանոնք ներմուծելով իրենց եւ իրենց զաւակներուն ամէնօրեայ կեանքին մէջ,

Գ.- Հպարտ զգալ հայրենիքով, սատարել անոր վերելքին եւ հեռու մնալ բողոքելէ,

Դ.- Պանծացնել մեր հոգեւոր արժէքները` որպէս ժառանգորդները առաջին քրիստոնեայ ազգին, սիրելով զԱստուած, եկեղեցի յաճախելով, Աստուածաշունչ կարդալով եւ աղօթելով:

Ապա բեմ բարձրացան 48 շրջանաւարտ` մանկավարժութեան բաժանմունքէն, ստանալու համար իրենց վկայականները ձեռամբ քոլեճի նախագահի եւ հոգաբարձութեան ատենապետ տոքթ. Վարուժան Կապուչեանի:

Շրջանաւարտներուն անունով խօսք առաւ Լիլիթ Ուլեան: Ան բարձր գնահատեց քոլեճի ուսման մակարդակը, դասախօսական կազմին նուիրումը եւ քոլեճին մէջ ոչ թէ միայն ուսում ստանալու, այլ նաեւ ազգային կառոյցներու մասնակցութիւն բերելու պատրաստութիւնը:

Ան շնորհաւորեց քոլեճի նախագահին 40-ամեայ ծառայութիւնը վարչագիտական մարզէն ներս:

«Տարուան մայրը» պատիւին արժանացաւ Մաշտոց քոլեճի տիկնանց միութեան անդամուհիներէն Իրմա Ագրեան:

Երեկոն խանդավառեց յայտնի երգիչ Խաչիկ Զէնեանը:

Ներկաները դժուար բաժնուեցան սրահէն, բայց շրջանաւարտները միացան Մաշտոց քոլեճի շրջանաւարտներու միութեան:

Առ ի գիտութիւն, Մաշտոց քոլեճը ցարդ տուած է 6547 շրջանաւարտ` տարբեր մասնագիտութեանց մէջ: Հաստատելով նոր մրցանիշ մը` կ՛ըսենք, որ քոլեճի շրջանաւարտներուն 97 տոկոսը աշխատանքի տեղաւորուած է:

Այս տարեշրջանին Քալիֆորնիոյ համալսարաններու ճանաչում շնորհող մարմինը յատուկ հաղորդագրութեամբ մը առանձնացուց Մաշտոց քոլեճը` իբրեւ հայագիտութեան եւ մանկավարժութեան գերազանց հաստատութիւն մը:

Խաչօ Եւ Արաքսի Աշաճեան Ամոլը` Նաւասարդեան 41-րդ Խաղերուն Պատուոյ Նախագահ

ՀՄԸՄ-ի Նաւասարդեան 41-րդ մարզախաղերուն առիթով կազմակերպուած հրապարակային ձեռնարկներու ծիրին մէջ 25 յունիսին «Եունիվըրսըլ Հիլթըն» պանդոկի սրահին մէջ տեղի ունեցաւ «Յաղթանակի պարահանդէս»-ը:

Սեղաններու օրհնութիւնը կատարեց եւ իր հայրական օրհնութիւնները տուաւ Արեւմտեան թեմի առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեան, որմէ ետք օրուան հանդիսավար, Մոնթեպելլոյի քաղաքապետական խորհուրդի անդամ Ճեք Հաճինեան ընդգծեց ՀՄԸՄ-ի հպարտանք պարգեւելու իրողութիւնը` վեր առնելով Նաւասարդեան մարզախաղերու քառասուն տարիներու յաղթական երթը, նաեւ` երիտասարդութիւնն ու համայնքը համախմբելու կարեւորութիւնը:

ՀՄԸՄ-ի Շրջանային վարչութեան անունով Մանուէլ Մարսելեան շնորհակալութիւն յայտնեց ներկաներուն` իրենց նիւթական եւ բարոյական օժանդակութեան համար: Ապա անդրադարձաւ  98-ամեայ ՀՄԸՄ-ի առաքելութեան եւ տեղւոյն երիտասարդութիւնը հայեցի դաստիարակութեամբ տոգորելու ուղղութեամբ տարուած գործունէութեան:

Ապա ան ներկայացուց տարուան տիպար ՀՄԸՄ-ական Գօգօ Մկրեանը եւ ՀՄԸՄ-ի 41-րդ Նաւասարդեան մարզախաղերու պատուոյ նախագահ Խաչօ եւ Արաքսի Աշաճեան ամոլը` ընդգծելով անոնց միութենական եւ հասարակական-քաղաքական կեանքին մէջ արձանագրած նուաճումները: Ան նաեւ յայտարարեց, թէ ՀՄԸՄ-ի 41-րդ Նաւասարդեան մարզախաղերը նուիրուած են Արցախի քաջարի զինուորներուն եւ ժողովուրդին` առ ի երախտագիտութիւն Արցախի սահմանները քաջաբար պաշտպանելու անոնց սրբազան գործին:

Այնուհետեւ ցուցադրուեցաւ ՀՄԸՄ-ի նորագոյն աշխատանքները ներկայացնող տեսերիզ մը:

Ներկայացուեցան «Տիպար ՀՄԸՄ-ական-2016»-ի տիտղոսին արժանացած Գրիգոր Մկրեանի ՀՄԸՄ-ական կեանքն ու միութենական նուաճումները, որմէ ետք անոր յանձնուեցաւ յուշատախտակը:

Գրիգոր Մկրեան երախտագիտական խօսք ուղղեց ՀՄԸՄ-ի Շրջանային վարչութեան` իրեն ընծայուած տիտղոսին համար եւ կեդրոնացաւ ՀՄԸՄ-ականի պարտականութիւններուն վրայ:

Խաչօ եւ Արաքսի Աշաճեան ամոլին կեանքի ճանապարհը ներկայացնող տեսերիզի ցուցադրութեան յաջորդեց պատուոյ նախագահութիւնը խորհրդանշող եռագոյն երիզներու յանձնումը:

Խաչօ Աշաճեան իր ելոյթին մէջ պատիւ համարեց գաղութին ողնասիւնը եղող ՀՄԸՄ-ականներով շրջապատուած ըլլալը, հաստատելով, որ ՀՄԸՄ-ը երկրորդ տուն մըն է, որ ապահով միջավայր մը եւ մարզական մրցակցութեան առողջ եւ հաճելի մթնոլորտ մը կը պարգեւէ մեզի:

Արաքսի Աշաճեան իր սրտի խօսքին մէջ նկատել տուաւ, որ «Բարձրացի՛ր, բարձրացո՛ւր»` կը նշանակէ, որ հետամուտ ենք շատ աւելի բարձր նպատակի մը, որն է` վստահ ըլլալ, որ մեր երիտասարդութիւնը ունենայ նոյն ընտանեկան արժէքները, բարոյականութիւնը, սիրէ իր անցեալն ու մշակոյթը: Ան նկատել տուաւ, որ միասնականութիւնը հիանալի ուժ մըն է, որուն համար մենք պէտք է անհատապէս եւ հաւաքականօրէն զօրակցինք ՀՄԸՄ-ին:

Մոնթեպելլոյի Հայկական Ուտեստեղէնի Փառատօնը Գոյացուց 50 Հազար Ամերիկեան Տոլար

Հովանաւորութեամբ «Աթենզ սըրվիսըզ» ընկերութեան, 4 յունիսին Ս. Խաչ եկեղեցւոյ շրջափակին մէջ տեղի ունեցաւ Մոնթեպելլոյի Հայկական ուտեստեղէնի տարեկան 8-րդ փառատօնը:

Արդարեւ, աւելի քան 1600 հոգիի մասնակցութեամբ, այս տարուան փառատօնը կրցաւ գոյացնել 50 հազար ամերիկեան տոլար գումար մը, որ պիտի տրամադրուի եկեղեցւոյ կարիքներուն:

Ներկայացուեցան հայկական երգեր ու պարեր, ինչպէս նաեւ` զանազան ճաշատեսակներ, անուշեղէն, նաեւ` այլազան իրեր ծախող կրպակներ:

Փառատօնին ելոյթ ունեցաւ` Հենրիկ Աբովեանի ժողովրդային եռեակը, ինչպէս նաեւ` Արա Մելքոնեանի եւ «Շուշան» պարախումբերուն անդամները:

Անուշ Էլպաքեան Կը Ստանայ Նիւ Ինկլընտի «Էմմի» Մրցանակը

Վերջերս «Մալթիմետիա»-ի լրագրող, «Պոսթըն Կլոպ»-ի աւագ վիտէօ-խմբագիր Անուշ Էլպաքեան ստացաւ Նիւ Ինկլընտի «Էմմի» մրցանակը` «Բացառիկ տեղագրութիւն, լուրջ գործ» դասակարգին մէջ` իր «Օր մը Լէոյի կեանքէն» վաւերագրական կարճ ժապաւէնին համար, զոր ան արտադրած եւ խմբագրած է:

Սոյն վաւերագրական ժապաւէնը կը պատմէ տղու մը մասին, որ հրդեհէն ծանր կերպով այրած է եւ իր նուիրեալ հոգատարին կողմէ` կերպարանափոխուած:

Նշենք, որ Նիւ Ինկլընտի «Էմմի» մրցանակաբաշխութիւնը մաս կը կազմէ Պատկերասփիւռի արուեստի եւ գիտութեան ազգային ակադեմիային:

Իտալիա

Հրայր Թերզեանի Անուան Փողոց` Իտալիոյ Վերոնա Քաղաքին Մէջ

16  յունիսին Իտալիոյ Վերոնա քաղաքին մէջ կայացաւ փողոցի մը անուանակոչութիւնը: Փողոցը կոչուեցաւ ջղային հիւանդութիւններու մասնագէտ, Վերոնայի համալսարանի առաջին վերատեսուչ Հրայր Թերզեանին անունով:

Իտալիոյ մէջ Հայաստանի դեսպան Վիքթորիա Պաղտասարեան այս առիթով նշեց, որ Հրայր Թերզեան այն հազարաւոր հայերէն է, որոնք որպէս Հայոց ցեղասպանութենէն վերապրողներու զաւակ` ո՛չ միայն չյուսահատեցան, այլ նաեւ պահպանելով հայկական ինքնութիւնը` կրցան նուիրուիլ նոր հայրենիքին, ուր յարգանքի ու գնահատանքի արժանացան:

Վերոնայի քաղաքապետ Ֆլաւիօ Տոզի նկատել տուաւ, որ Թերզեանին անունով կը կոչուի այն փողոցը, ուր յառաջիկային պիտի հաստատուի համալսարանի մասնաճիւղերէն մէկը, աւելցնելով, որ այս քայլը յարգանքի տուրք է ո՛չ միայն վաստակաշատ գիտնականին, այլ նաեւ` Վերոնայի ու Իտալիոյ հայ համայնքին, որ ամրօրէն կապուած է իր արմատներուն:

Վերոնայի համալսարանի վերատեսուչ Նիքոլա Սարթոր խօսելով Թերզեանին մասին` յայտնեց, որ ան իր ամբողջ եռանդն ու գիտելիքները ներդրած էր համալսարանի յառաջընթացը ապահովելու գործին մէջ:

Չինաստան

Սեւատա Գրիգորեանի «Դէպի Լոյս» Անհատական Ցուցահանդէսը

Վերջերս Չինաստանի Նանճինկ քաղաքին մէջ տեղի ունեցաւ նկարչուհի Սեւատա Գրիգորեանի «Դէպի լոյս» խորագիրը կրող անհատական ցուցահանդէսի բացումը:

Ցուցահանդէսին ներկայացուած էր արուեստագիտուհիին «Չինական շարք»-ը, ուր կ՛արտացոլար Չինաստանի մշակոյթէն ստացած իր տպաւորութիւնները:

Գրիգորեանի գունանկար աշխատանքներուն մէջ մեծ տեղ գրաւած են ընտանիքի, սիրոյ եւ խաղաղութեան թեմաները:

Նշենք, որ ցուցահանդէսին ամբողջ տեւողութեան հնչեցին Կոմիտաս վարդապետին ստեղծագործութիւնները: